VAN DEN HERIK DOET BEROEP OP MINISTER VAN JUSTITIE

Dames en heren, van harte welkom.

Met de Kerst kreeg ik van mijn zoon in Amerika een klein gedichtje van Toon Hermans, waarop hij een eigen variatie had toegepast.

De tekst luidde:

Het ego spettert uit de pan
En ieder doet zich gelden
IK ben de ster, IK ben de man
Wij zijn de grote helden
Wij zetten gouden hoeden op
En levensgrote smoelen
Maar hoe sterker je als opa in het leven staat
Hoe milder je je gaat voelen.

Waarom dit gedichtje als intro?

Ik doe dat om meer dan één reden.
Ten eerste omdat ik mij realiseer dat ik gedurende mijn eerste jaren als voorzitter wel eens te vaak op de voorgrond ben getreden.
Dat is me – zoals u weet - niet altijd in dank afgenomen.
Ik heb in die periode misschien eerder te veel dan te weinig gezegd.
Ook al was dat in belang van Feyenoord, ik weet best dat ik soms scherper dan strikt noodzakelijk was.

Bij mijn aantreden, nu veertien jaar geleden, moesten er soms zware maatregelen worden genomen. 
Dat gaat mensen die het treft niet in hun kouwe kleren zitten.
Ik heb me dat altijd gerealiseerd en ik heb er weleens wat minder goed door geslapen. Maar nood breekt wetten. En zachte heelmeesters maken stinkende wonden.

In ieder geval ben ik altijd ‘recht door zee gegaan’. Toch wordt het feit, dat je geen blad voor de mond neemt, je niet overal in dank afgenomen. Ik kan mij zelfs moeilijk aan de indruk onttrekken, dat ook de - wat in de volksmond is gaan heten - FIOD-affaire hiermee te maken heeft. Sterker nog: ik ben ervan overtuigd dat die actie al werd geïnspireerd door rancune.
Vraag me niet van wie. Ik kan er mijn eigen gedachten over hebben, maar ik kan het nooit bewijzen.
Maar wie zijn kop boven het maaiveld uitsteekt, neemt nu eenmaal een risico.

Maar als je 48 jaar bent en je aanvaardt het voorzitterschap van de club die je als kind al lief was, dan wil je – vooral in tijden van nood – maar één ding en dat is orde op zaken stellen. Je denkt daarbij niet aan revanche van mensen, die in de verste verten niet de affiniteit met Feyenoord hadden, zoals u en ik.
En je denkt zeker niet aan de gevolgen…. Een 7-jaar durende slopende vervolging door het Openbaar Ministerie op basis van een flinterdun vermoeden.
Die vermoedens zijn inmiddels – gelukkig – ontmaskerd. Dat neemt niet weg, dat die kennelijk aan het O.M. zijn aangereikt vanuit de gedachte dat Feyenoord moest worden beschadigd en dat de voorzitter - zoals Barbertje - moest hangen.
Dat kan niet missen
Ik kom op de 2e vrijspraak straks nog terug.

Ik citeer het aangepaste gedicht ook om aan te geven dat de voetbalwereld in de loop der jaren één grote publicitaire kermis geworden is,
met helden, en gouden hoeden,
maar waarin de haakse belangen inmiddels zó groot geworden zijn, dat je  nauwelijks je meer aan die kermis kunt onttrekken, hoe graag je dat ook zou willen als je in de nieuwe structuur geen clubvoorzitter meer bent, maar voorzitter van de Raad van Commissarissen.

Men heeft het altijd over macht. En hoe zit dan met die macht bij Feyenoord? Ook dat zal ik straks nog eens proberen uit te leggen.

Het ego spettert uit de pan
En ieder doet zich gelden

Dat geldt ook in de zaak Kalou.
Feyenoord ondersteunt Salomon Kalou bij de naturalisatieprocedure.
En logisch, want Feyenoord heeft zijn spelers liever in Oranje spelen dan ver weg op andere continenten. Al was het maar omdat het de UEFA en de FIFA nog steeds niet is gelukt om intercontinentale kalenders ook maar enigszins op elkaar af te stemmen. 

Ook persoonlijk heeft Salomon Kalou veel moeten opgeven om zijn wens – spelen in Oranje – te laten uitkomen. Alle oproepen voor de nationale teams van Ivoorkust heeft hij afgewezen.
Ik kan u garanderen dat je daarvoor in een instabiel land wel verantwoording af moet leggen. Het is dus niet zomaar een beslissing van hem geweest. Het is wel overwogen en met de familie besproken.

We zijn het vaak eens met minister Verdonk. Maar nu niet.
De wettelijke kaders voor een uitzondering voor Salomon zijn namelijk wel aanwezig. En op basis daarvan zijn al diverse buitenlandse topsporters versneld genaturaliseerd:

- de badmintonsters Mia Audina en Yao-Jie
- de hardloopster Lornah Kiplagat
- de zeiler Mitch Booth
- de squaster Naudé
- de tafeltennister Li Jiao

Als een voetballer als Kalou dan toch niet in aanmerking komt voor versnelde naturalisatie, dan zal die nog steeds grote onbekende adviseur van mevrouw Verdonk wel het NOC-NSF zijn want daar worden de prestaties van de voetbalsport, zoals wij dat in 2002 ook merkten bij de verkiezing van de Sportploeg van het Jaar al jarenlang gediscrimineerd.

En dat is temeer discutabel omdat het NOC-NSF een bedrag van ongeveer
6 miljoen per jaar genereert uit de Lotto en Toto gelden. Gelden die eigenlijk de betaald voetbalorganisaties toekomen.

Er wordt altijd wel gezegd dat voetbal overal een streepje voor heeft, maar in deze zaak lijkt het tegendeel waar, althans kijkend naar de visie van de minister.
Als Salomon Kalou een minder populaire sport zou hebben beoefend, zou zijn Nederlandse paspoort in de luwte allang zijn verstrekt. Dat denk ik tenminste.

Nu is Kalou rolmodel voor het zogenaamde strenge toegangsbeleid, terwijl hij dat nu juist zou kunnen zijn als bewijs dat sport de sociale cohesie bevordert.
Op 26 januari a.s. dient het hoger beroep en ik hoop dat ook in deze zaak het recht zal zegevieren.

Natuurlijk wilt u ook graag weten of Kalou het contract met Feyenoord alsnog zal verlengen. Ik kan u alleen zeggen dat we in elk geval in alle rust de besprekingen hebben heropend. Er is ons er nog steeds veel aan gelegen om Salomon langer voor Feyenoord te behouden. Bovendien houden wij er niet van dat spelers transfervrij vertrekken. Ik hoef daar geen doekjes om te winden. Maar het heeft geen zin om nu al over die besprekingen te speculeren, want daar zijn ze nog te vers voor. Belangrijk is in elk geval dat we na de PSV-flirt weer volledig on speaking terms zijn.

We zijn altijd blij geweest dat we een stuk van de opleiding in Salomon voor onze rekening hebben kunnen nemen. Dat geldt evenzeer voor Jonathan De Guzman. 

De wettelijke en reglementaire belemmeringen zijn groot en worden in de toekomst vast niet minder. Maar we hebben nu toch met z’n allen weer het bewijs kunnen leveren dat Nederland als voetbalopleiding terecht hoog staat aangeschreven.

Ik kom wel eens in Noord Amerika – zoals u weet – en ik kan u verzekeren dat zijn succes in Canada niet onopgemerkt is gebleven. Dat danken we trouwens niet alleen aan de opleiding op Varkenoord, maar ook aan de ouders van Johathan. De onderhandelingen over het verlengen van zijn contract gingen in eerste instantie over de sportieve ontwikkelingen en over voetbal.
Jonathan komt ook uit een gedreven sportfamilie. Zijn vader en moeder hebben heel veel vertrouwen in ons gesteld door hem op jonge leeftijd naar Nederland te laten gaan en we zijn er trots op dat we dat vertrouwen niet hebben beschaamd. Met dank aan de mensen die zich over hem hebben ontfermd.

Over opleiden gesproken.
Ik heb vaak kritiek gehoord op onze buitenlandse samenwerkingsverbanden. Ik zal de laatste zijn die zegt dat ze allemaal even succesvol zijn. Dat kan ook niet, want dat zou een wereldwonder zijn. Maar zonder buitenlandse connecties zou ook Jonathan De Guzman niet bij ons terecht zijn gekomen. En zonder Bonaventure Kalou zou zijn broer niet op Varkenoord hebben gespeeld.
En de alom heersende gedachte dat we een sloot geld naar Ghana brengen, is echt onjuist. Ik kan dat niet genoeg herhalen. Ik blijf het ook herhalen. De financiële inspanning van Feyenoord is minder dan het salaris van 1 speler. Alles wat daar gebouwd is, is gebouwd met investeringen van particulieren.

Goed, ik weet: er speelt uit Ghana nog geen evenknie van Kalou of De Guzman in ons eerste elftal, maar geduld is een schone zaak.
Inmiddels vormen wel door ons opgeleide spelers de kern van het Olympisch Elftal. En ook beide Kalou’s waren trouwens pas na vele jaren het resultaat van de academy in Ivoorkust.

Dat neemt niet weg dat we ons opleidingscircuit voortdurend kritisch volgen. We evalueren trouwens alles. Zeker financieel. Maar altijd met een maatlat over een aantal jaren. Opleiden is geen 1 jaars-exercitie. Niet op Varkenoord, niet in Ghana.
Je bepaalt het succes, of het ontbreken van succes, pas na verloop van tijd.

Ik weet dat sommige supporters, die zeer nauw en kritisch het beleid van de club volgen – wat ik trouwens een goeie zaak vind - liever vandaag dan morgen alles zouden willen concentreren op Varkenoord. En als u diep in mijn hart kijkt zou ik dat natuurlijk ook willen, maar dan nodig ik toch graag eens een afvaardiging van de supporters uit op de kamer van onze jurist om eens een kijkje te nemen in de correspondentie met de duizend-en-één grote en kleine overheidsinstanties.

Men heeft er namelijk werkelijk geen idee van wat er voor papierwinkel nodig is om 1 buitenlands minderjarig talent hier in Nederland een opleiding te laten volgen.

Nog los van het feit of de ouders van die jongen dat emotioneel wel willen en of die jongen – eenmaal hier - het zelf volhoudt. In sociaal opzicht doen wij er alles aan om een stagiair het zo goed mogelijk naar de zin te maken, maar tegen heimwee is geen kruid gewassen. Als je als club je dus niet helemaal wilt isoleren van buitenlands potentieel talent zit er dus heel vaak niets anders op dan ter plekke op te leiden en de vinger in de pap te houden.

Maar - ook in deze materie – laat ik me graag adviseren door de kenners.

Dat brengt me automatisch op het onderwerp: verantwoordelijkheid.
Feyenoord is – zoals u weet – sinds bijna twee jaar een N.V.
Het was een switch die nodig was om een heldere structuur te realiseren. Er is me lang genoeg verweten dat alles om mij draaide.
 
Onze N.V. heeft een directie en een Raad van Commissarissen.
De directie heeft de verantwoordelijkheid over de dagelijkse gang van zaken en de Raad van Commissarissen controleert, adviseert, motiveert en bewaakt het welzijn en de continuïteit van de organisatie.
Zo gaat het in het bedrijfsleven en zo behoort het ook te gaan bij Feyenoord.
Maar voetbal is nu eenmaal emotie en entertainment.
Bij positieve emoties zijn spelers en de technische staf de helden.
Bij negatieve emoties treft het bestuur de schuld.

In dit geval: de Raad van Commissarissen.

En omdat ik mij nu eenmaal in het begin zeer nadrukkelijk heb geprofileerd, ook bij de KNVB vooral als Feyenoord weer te kort werd gedaan, realiseer ik me terdege dat vooral ik – bij storm – als voorzitter van de Raad van Commissarissen de meeste wind vang.

De kop boven het maaiveld is tegelijkertijd ‘de kop van Jut’.
Ik moet dat maar accepteren, hoewel ik wel vind dat het in sommige gevallen wat te veel eenvoudig om alle schuld af te wenden op een bestuur.

Vooral omdat een bestuur zich – als zaken moeten worden uitgelegd - te houden heeft aan een ethiek, waarin correctheid de belangrijkste peiler is. Dat wordt wel eens vergeten. Je kunt namelijk niet alles zeggen.
Je zou het wel willen, maar dat gaat niet.
Zelfs niet off the record. Het komt als een boemerang terug.
Maar het isoleert je wel.
Met als onvermijdelijk gevolg dat je, als directie of Raad van Commissarissen, overal de schuld van krijgt , zonder dat je daarop altijd een weerwoord kunt geven.

We hebben – ik geef als voorbeeld – op uitnodiging 1 keer een rondvaart gemaakt door de haven om te kijken of de Waalhaven een plek zou kunnen zijn om een nieuw stadion te bouwen. Prompt lekte die ene rondvaart uit. Met natuurlijk een repercussie.
Terwijl niemand zich ooit afvroeg waar diep in ons hart nu wèl onze voorkeur naar uitging. Want die voorkeur zou natuurlijk best eens dezelfde kunnen zijn als van de meesten onder ons. Namelijk hier.
Of een paar 100 meter verderop in de Varkenoordse polder.
Maar als je alles wilt overwegen, moet je eerst ook alles gezien hebben.

Overigens is de bouw van een nieuw stadion niet meer dan een toekomstfilosofie.
Het zijn allemaal vooralsnog losse flodders.
Er is nog geen concreet plan. Er is geen locatie. Er is geen begroting.
Het enige wat er van onze kant is, dus van de kant van het betaalde voetbal, dat is de hoop dat we een stadion zouden kunnen realiseren waarbij we niet nog eens te maken krijgen met afspraken zoals die in 1937 zijn gemaakt.

Maar terwijl ik dit zeg realiseer ik me dat dit, als voorzitter van de Raad van Commissarissen, ook al weer een lastige uitspraak is.
Uit de mond van een directeur zou dit weer heel anders klinken.
Daarom erken ik ook dat de zogenaamde invloed van een commissaris zou kunnen verminderen als ook Feyenoord zou overgaan tot de aanstelling van een herkenbare algemeen directeur, zoals dat bij Ajax het geval was.

Maar ook daar zag je, met name  de laatste maanden, bij mindere prestaties, de beperking van dat nut. Ook bij Ajax kreeg de voorzitter van de Raad van Commissarissen het voor zijn kiezen. De voetbalwereld schijnt nu eenmaal vooral in slechtere tijden , uit te zijn op een herkenbare kop – en dan mag je die van mij onderhand wel noemen -  op wie ongezouten kan worden gefoeterd. 

Als je dus praat over: wie heeft nu de macht bij Feyenoord?

Blijkbaar denkt men daarbij allereerst aan mij.
Het enige juiste antwoord is echter: de dagelijkse verantwoordelijkheid ligt bij de directie en vanuit de toezichthoudende rol ligt de eindverantwoordelijk (met de zware naam: macht) bij de Raad van Commissarissen – in de volksmond: het bestuur. Maar die eindverantwoordelijkheid wordt bij voorkeur uitgeoefend als er eerst op directie niveau – dus bij Sjaak Troost, Chris Woerts en Onno Jacobs - een consensus is. Met andere woorden: wij laten ons graag goed en ’t liefst met een unaniem standpunt voorlichten.

Ik zal - in dit verband – onmiddellijk een paar vragen beantwoorden, waarvan ik denk dat die voorop op uw tong liggen.
Komt er een algemeen directeur?
Ik zeg nooit nooit. Maar voorlopig niet. We zien geen reden.
Komt er een nieuwe technisch directeur?
Voorlopig niet. We zien geen reden. Er is voldoende technische kennis aanwezig en daarnaast zal de scouting worden versterkt.
Is er voor dit alles een  financiële reden?
Nee, want als de absolute noodzaak er wel was geweest, hadden we het zeker niet nagelaten.
Maar ik zeg in alle eerlijkheid wel dat het ons ook goed uitkomt. We leven keurig met de broekriem aangetrokken. We hebben ook door de komst van Onno Jacobs als financieel directeur, een directie die op de kleintjes let. En zo hoort het ook. Een vrijkaartje voor de scout van FC Zwolle, die Feyenoord-PSV wil zien, helaas……. Maar voor de oud-spelers blijft de poort wagenwijd open.

Ik wil vandaag niet te lang stil staan bij het verleden. Het is spijtig dat er een vroegtijdig einde kwam aan het trainerschap van Ruud Gullit en Zelko Petrovic. Het is spijtig dat we onverwacht afscheid hebben moeten nemen van Mark Wotte. We hebben als club alle correctheid in acht genomen.

Jan Willem van Dop heeft promotie gemaakt en is directievoorzitter van FC Utrecht geworden. Zijn vertrek had een andere allure. Zo zou het eigenlijk altijd moeten gaan, maar in de voetballerij heb je dat nu eenmaal niet in de hand.
We zijn blij met de komst van Wim Jansen en de rentree van Chris Woerts.
We zijn blij met Erwin Koeman, en de rust die hij uitstraalt.
No-nonsense. Hij weet wat hij moet doen en aanvaardt dat.
Geen spanningen en  spoken, die er niet zijn ."

En daarnaast nemen we op dit moment een aantrekkelijke positie in op de ranglijst. Ik hoop van harte dat we ook in dat opzicht een mooi 2006 tegemoet gaan.

En persoonlijk, maar ook ter zuivering van de naam Feyenoord, zou ik erg gelukkig zijn als ook in cassatie bij de FIOD-affaire blijkt dat er, zoals dat hoort, recht is gesproken.

Ik ben in 7 jaar rechtbankellende 14 jaar ouder geworden.
Vrienden met veel humor zeggen: Jorien, dat is ook goed te zien.

Maar ik blijf het echt onbegrijpelijk en onbestaanbaar vinden dat een overheid zoveel kosten maakt om louter prestigeredenen.
Daar kan ik inderdaad elke dag nog boos om worden. Vooral om de machteloosheid.
Ik kan het daarom ook niet nalaten om het op z’n minst vreemd te vinden dat een voormalig minister van justitie die destijds verantwoordelijk was voor het openen van de heksenjacht op voetbalclubs, nu toezichthouder van de KNVB, dus van de clubs is.

Passend in de politieke sorry cultuur, had hij daarom na twee vrijspraken toch wel eens rechtstreeks contact met mij kunnen opnemen.

Verder zou het de voorzitter van de Raad van Toezicht van de KNVB sieren om met al die ingangen die hij in Den Haag schijnt te hebben en waarom hij in functie bij de KNVB werd gekozen, het de politiek duidelijk te maken dat het invoeren van een pasfoto registratie op toegangskaarten overbodig is en voor de clubs economisch schadelijk kan zijn. Want als je zoveel moeite moet doen om gezellig naar een voetbalwedstrijd te gaan, kan men wel eens andere keuzes gaan maken.

Het handjeklap om een proef met play-offs te mogen doen als clubs een pasfoto registratie zouden invoeren is oneigenlijk.

Wij kennen in Nederland een identificatie plicht en in combinatie met de invoering van een praktische meldingsplicht – ik heb het daar al 10 jaar over - , is een pasfoto registratie voor bezoekers aan een voetbalwedstrijd absolute onzin, stigmatiserend en ook discriminerend.

Ik loop al een tijdje mee in het voetbal en heb in al die jaren – afgezien van de periode toen er goede sier gemaakt kon worden met EURO 2000 - nog nooit iets positiefs kunnen merken van de landelijke politiek.
De bal wordt nooit in de ploeg gehouden, maar altijd zo snel mogelijk bij de clubs – want wij worden als tegenstanders gezien - ingeleverd.
De overheid blijft in deze voorbij gaan aan het nemen van de eigen verantwoordelijkheid.
Soms heb ik goede voornemens gehoord, maar tot besluiten is het nog nooit gekomen.

Nog even over de FIOD zaak.

Natuurlijk ben ik blij dat Feyenoord en ik ook in tweede instantie door de rechter van alle blaam zijn gezuiverd. Wij hebben daar altijd in geloofd. Niemand in onze organisatie is erop uit willens en wetens de wet te overtreden. Bij twijfel laten wij ons bijstaan door gerenommeerde deskundigen; ook al is goede raad vaak duur. Wij hebben onszelf niets te verwijten. Het blazoen van Feyenoord is onbezoedeld. Het legioen mag daar trots op zijn.

Mijn gevoel van onbehagen is helaas nog niet geheel verdwenen. Dat komt door het cassatieberoep dat door het Openbaar Ministerie tegen de vrijspraak is aangetekend.
Haast tegen beter weten in, zo menen ook onze advocaten.
Wanneer is het eens een keer genoeg geweest? Hoe vaak moeten Feyenoord en ik nog worden vrijgesproken, voordat het OM de strijdbijl begraaft?

Opnieuw zien de club en ik ons gesteld voor een periode van lange onzekerheid en exorbitante kosten. Dat geldt ook voor de goegemeenschap. Deze zaak trekt een wissel op de capaciteit van de rechterlijke macht, die toch schreeuwt om een betere besteding daarvan.

Deze zaak trekt ook een wissel op de portemonnee van de belastingbetaler, die uiteindelijk voor de kosten van deze operatie moet opdraaien.

Dan vraag ik mij af: wordt het geen tijd dat hogerhand hier ingrijpt? Wordt het geen tijd dat de Minister van Justitie als eindverantwoordelijke zijn mensen tot de orde roept?

Uit alle reacties om mij heen en uit de commentaren in de media leid ik af dat een verdere vervolging geen enkel maatschappelijk draagvlak meer heeft. Dat is overigens niet de enige reden om het cassatieberoep alsnog in te trekken.
Het lijkt mij voor iedereen het beste, als dit nare boek zo snel mogelijk wordt dichtgeklapt. Iedereen kan zich dan weer met positieve energie wijden aan een betere toekomst.

Als een voorzitter de adviezen volgt van zijn adviseurs – belastingdeskundigen – en daarmee blijkt een goede beslissing te hebben genomen, wordt hij toch maar – ondanks twee vrijspraken – blijvend vervolgd en beschadigd. Ik moet voor de derde keer kosten maken.
De gemeenschap ook. Maar ja, diegenen die daarover beslissen merken er toch niets van en zij die de eindverantwoordelijk droegen, hebben we nu allang wat anders aan hun hoofd.

Maar goed, ik wil u op een dag als vandaag niet langer met zwarigheden belasten. Het is 12 januari. Het is al 6 uur geweest. Het is tijd voor een borrel.
Maar dames en heren; neem een voorbeeld aan Erwin Koeman, die heeft alweer een chauffeur besteld.

Ik wens u allen een in alle opzichten goed 2006.
In het bijzonder met veel gezondheid.

En degenen onder u die inmiddels ook opa zijn: laten we hopen dat we het nog lang blijven in goede gezondheid en veel mildheid.

Het leven maakt ons immers steeds sterker.

Proost.